In juli 2019 werd door ZonMw in het kader van het Onderzoeksprogramma Sport en Bewegen het onderzoeksproject Calibrating Inclusive Sporting Encounters gehonoreerd.
In dit project zal een consortium bestaande uit universiteiten, hogescholen en maatschappelijke partners de komende vier jaar onderzoek doen naar de cruciale rol die organisatienetwerken en eerstelijns-professionals, zoals buurtsportcoaches en sociaal werkers, spelen in het begeleiden van mensen in kwetsbare posities naar sportieve ontmoetingen en het organiseren daarvan.
Via twee living-labs in Utrecht en Eindhoven genereert het onderzoeksproject meer inzicht in het vormgeven en organiseren van sportieve ontmoetingen. Frontline professionals werken vanuit verschillende routines waarover beperkte kennisuitwisseling plaatsvindt. Samen met professionals en bewoners in kwetsbare posities worden praktische tools ontwikkeld.
Dit onderzoek richt zich op de organisatie van sportieve ontmoetingen voor verschillende groepen sociaal kwetsbare personen met een lage sociaaleconomische positie. Reden hiervoor is dat hun deelname aan sport en bewegen achterblijft bij andere groepen. Mensen in een laag sociaaleconomisch segment, waaronder langdurig werklozen, dak en thuislozen, en statushouders, voelen zich vaak gemarginaliseerd en eenzaam en hebben veel moeite hun leven op de rit te krijgen en houden, waardoor zij meer kans hebben op uitsluiting in de maatschappij (RIVM, 2018). Doordat veel mensen in een kwetsbare positie niet of niet structureel aan sport- en beweegactiviteiten deelnemen, ervaren zij ook de voordelen van sportieve ontmoetingen niet. Het doel van dit onderzoek is het in kaart brengen van de impact van professionals (bijv. buurtsportcoaches, sociaal werkers) en hun organisaties op inclusieve sportieve ontmoetingen voor mensen in een sociaal kwetsbare situatie, zodat practitioners hun vaardigheden en netwerken om inclusieve sportieve ontmoetingen te creëren kunnen versterken. Onder sportieve ontmoetingen verstaan we ontmoetingen waarin mensen in een sociaal kwetsbare positie via sport in aanraking komen met mensen in een gelijke situatie, evenals met ‘andere’ mensen en professionals. Hoe organisatie netwerken (mesoniveau) en frontline werkers (micro niveau), zoals buurtsportcoaches en sociaal werkers, sportieve ontmoetingen meer inclusief kunnen maken voor mensen in een kwetsbare positie is beperkt in beeld. Frontline werkers en hun organisaties spelen een cruciale rol in het begeleiden naar en het faciliteren en organiseren van sportieve ontmoetingen. Tegelijkertijd hanteren frontline werkers verschillende professionele routines en vindt daar beperkt kennisuitwisseling over plaats. Meer inzicht in het vormgeven en organiseren van sportieve ontmoetingen geeft professionals toepasbare tools zodat zij de doelgroep beter weten te bereiken en toe te leiden tot het huidige sport- en beweegaanbod. Uiteindelijk draagt dit bij aan het beter benutten van de waarde(n) van sport en een meer inclusieve samenleving voor iedereen.
Het onderzoek wordt uitgevoerd onder leiding van dr. MaikelWaardenburg (Bestuurs- en Organisatiewetenschap, Universiteit Utrecht) in samenwerking met collega’s van het departement Sociale Geografie en Planologie (UU), het departement Industrial Design (TU/e), het Lectoraat Move to Be (Fontys Sport en Bewegen) en het Lectoraat Participatie en Stedelijke Ontwikkeling (Hogeschool Utrecht). We werken nauw samen met lokale en landelijke maatschappelijke partners: Vereniging Sport en Gemeenten (VSG), stichting Life Goals, de gemeenten Utrecht en Eindhoven, SportUtrecht, FC Utrecht, PSV Foundation en het sportinnovator-centrum InnoSportlab Sport & Beweeg.
Het onderzoek wordt uitgevoerd in twee living labs. Living labs zijn een onderzoeks-en ontwerpmethodologie voor het ontwikkelen en testen van diensten of processen in co-creatie met gebruikers in een real-life omgeving die door onderzoeksinstituten in samenwerking met publieke en private partners wordt toegepast. De belangrijkste reden dat we kiezen voor living labs is het kunnen kalibreren van disciplinaire kennis, grondig academisch onderzoek met praktische interventies. De living labs zijn gesitueerd in een wijk in Utrecht en een wijk in Eindhoven, die beide te maken hebben met multiproblematiek en waar sprake is van een relatief lage sportdeelname. We leveren met het project prototypes (product/proces) op die het organisatienetwerk en de frontline werkers ondersteunen in hun taken en hiermee sportieve ontmoetingen voor kwetsbare groepen uiteindelijk meer inclusief maken, waaronder een self-assessmenttool voor organisatienetwerken en een vaardigheidstraining voor frontline werkers.
