Samen bewegen: diversiteit en inclusiviteit in de gymles

De doelstelling van de gymles op het voortgezet onderwijs is dat jongeren deelname bekwaam worden gemaakt om nu en in de toekomst deel te nemen aan een beweegcultuur. Welke beweegcultuur (bijv. sportvereniging, sportschool of bewegen in de openbare ruimte) passend is, is afhankelijk van welke beweegidentiteit een jongere ontwikkelt. Ondanks dat alle jongeren gymles krijgen op school, voldoet slechts 50% van de jongeren aan de beweegrichtlijn van 60 minuten per dag en dus neemt de helft van de jongeren niet op regelmatige basis deel aan een beweegcultuur. Het curriculum van de gymles is van oudsher voornamelijk sport georiënteerd, wat niet voor alle jongeren aansluit bij hun beweegbehoeften. Ook de naschoolse initiatieven vanuit gemeentes zijn veelal gericht op doorstroming naar een sport(vereniging). Uit het vraagarticulatie traject blijkt dat docenten Lichamelijke Opvoeding in grote steden niet goed weten om te gaan met de toenemende diversiteit van jongeren in hun gymles, terwijl de kwetsbaarheid van jongeren groter is dan in andere lessen, omdat leerlingen samen omkleden, schaarsere kleding dragen, in de etalage (kunnen) staan tijdens het bewegen en fouten direct zichtbaar zijn. De diversiteit (bijv. cultureel of gender) tussen leerlingen en het verschil tussen de school en de thuis/straatcultuur maken de gymlessen een complexe context. Ook blijkt dat zij leerlingen in de les hebben die niet gemotiveerd zijn tijdens de gymles, maar wel deelnemen aan een andersoortig beweegaanbod vanuit een buurtinitiatief, zoals Favelastreet. Daarom onderzoeken we in dit RAAK-PUBLIEK project wat de achterliggende mechanismen van de succesvolle buurtinitiatieven zijn en hoe die te benutten in de gymles. Dit om zo recht te doen aan jongeren met diverse achtergronden, mogelijkheden en identiteiten in de gymles. Het onderzoek doen we samen met jongeren, hun ouders, docenten LO, initiatiefnemers van andersoortig beweegaanbod (buurtinitiatieven) en andere partners in Amsterdam, Den Haag en Eindhoven.

Ga naar de SIA-RAAK landingspagina van dit project

Team ‘Samen Bewegen’

Dit project wordt gedraaid door Dave van Kann, Gwen Weeldenburg, Kevin Hoes en Len Kromkamp. Daarnaast zijn studenten ALO en Sportkunde betrokken bij dit project.

Dave van Kann is lector ‘leren bewegen’ binnen het lectoraat Move to Be, opleidingscoördinator van de Master Sport- en Bewegingsonderwijs en docent in de bachelor ALO bij Fontys Sport en Bewegen. Daarnaast is hij verbonden aan de Universiteit Maastricht, vakgroep Gezondheidsbevordering.

Dave richt zich op (interventie-)onderzoek naar beweeggedrag van kinderen, de rol die de (school)omgeving hierin speelt en hoe deze omgeving en breder context optimaal kan worden ingericht om bewegen te stimuleren. Hij is projectleider van verschillende onderzoeken naar beweegstimulering, zowel binnen als buiten de muren van de school, zoals KEIGAAF, SALTO studie en Bewegend Curriculum.

Gwen Weeldenburg is opleidingsdocent en onderwijsontwerper binnen de bachelor ALO en onderzoeker binnen het lectoraat Move to Be van Fontys Sport en Bewegen. Gwen is promovendus bij de Technische Universiteit Eindhoven. Haar interesse en onderzoek heeft betrekking op de spel(er)gecentreerde didactiek van spelsporten (game based approach), het motivationeel leerklimaat en beoordelen binnen het vakgebied lichamelijke opvoeding (LO) op school.

Kevin Hoes

Kevin Hoes is docent en onderwijsontwikkelaar binnen de bacheloropleiding Sportkunde. Binnen de bachelor ICT met de specialisatie Media Design is hij opgeleid op het snijvlak tussen (digitale) media, ICT en psychologie. Zijn persoonlijke interesse gaat uit naar het ontwerpen van gebruiksvriendelijkheid en interactie tussen mens en machine.

In het lectoraat ‘Move to Be’ draagt Kevin met name bij aan technologische oplossingen binnen en rondom onderzoeksprojecten. Denk hierbij aan het ontwerpen van op maat gemaakte tools voor het doen van specifieke onderzoeken, het realiseren van prototypes en platformen voor technologische deliverables van projecten en het verbinden van technologie, ontwerp, onderzoek en onderwijs.

Len Kromkamp

Len Kromkamp is ontwikkelaar voor het lectoraat. Len maakt en realiseert research-through-design concepten en prototypes waarmee hij bijdraagt aan de totstandkoming van oplossingen voor praktijk-relevant onderzoek. Enkele onderzoeken waar Len aan heeft gewerkt zijn COMMONS en Target Tool. Naast zijn werkzaamheden voor het lectoraat, is Len docent in de minor Beweegontwerper. Hij geeft les in creatieve vakken zoals brainstormen, concept ontwikkeling en prototypen en begeleid studenten gedurende het ontwerpproces. Daarnaast is hij verantwoordelijk voor de toetsing van de minor. Len heeft een master in Industrial Design. Tijdens zijn opleiding werkte hij aan, en ontwikkelde oplossingen voor, maatschappelijke vraagstukken rondom bewegen, bewegend leren en spel.