Actief fundament, fundamenteel beter

Van jongs af aan goed en voldoende bewegen als basis voor een leven lang bewegen

Bewegingsarmoede en aanverwante (gezondheids-gerelateerde) aandoeningen vormen een grote uitdaging in de samenleving. Terwijl veel aandoeningen zich pas relatief laat manifesteren (tijdens volwassenheid), wordt de basis hiervoor gelegd tijdens de jonge kinderjaren. Precies in deze vroege levensfase wordt goed en voldoende bewegen nog als bijvangst beschouwd. Er is weinig specifieke aandacht en ruimte hiervoor binnen de voorschoolse periode en in de kleuterjaren in het basisonderwijs. Oftewel, een goede basis cq. actief fundament ontbreekt, waarmee oneerbiedig gesteld kan worden dat het ‘dweilen met de kraan open is’. Zowel professionals in de kinderopvang (<4 jaar) en in het (kleuter)onderwijs staan zeer welwillend tegenover het faciliteren van meer en beter bewegen voor kinderen, maar ervaren diverse barrières om dit ook goed te kunnen realiseren in de praktijk. Zo ervaren zij bijvoorbeeld handelingsverlegenheid, verschillen in systemen (o.a. wet- en regelgeving) tussen kinderopvang en basisonderwijs die transitie van ene naar andere setting bemoeilijken en een niet-stimulerende fysieke omgeving. De opkomst van Integrale Kindcentra (IKC), die zich richten op de levensfase 0-12 jaar, biedt hierin veel mogelijkheden voor verbetering. Dit projectvoorstel richt zich op het ontwikkelen van passende aanpak op IKC gericht op beweegstimulering en motorische ontwikkeling voor kinderen van 2-7 jaar met als doel beweeggedrag, motorische vaardigheden en sociaal-emotioneel welbevinden van kinderen te verbeteren. In dit longitudinale, quasi-experimenteel onderzoek wordt middels een ontwerpgerichte benadering een passende aanpak gerealiseerd waarin de bestaande barrières structureel worden geslecht. Het project vindt plaats in 3 regio’s in Nederland (Zuid-Limburg, Eindhoven, Amsterdam). In elke regio nemen 3 IKC deel als interventiegroep (totaal 9) en 9 IKC fungeren als controleconditie. Het project wordt vormgegeven vanuit de disciplines sport & bewegen, pedagogiek en gezondheidsbevordering en wordt ondersteund door diverse branche- en belangenorganisaties (zoals BMK, PPinK, BOinK, KVLO) en bestaande landelijke initiatieven (Gezonde School/Gezonde Kinderopvang).

Team ‘Peil. Bewegen & Sport 2023/2024’

Dave van Kann is vanuit lectoraat Move to Be betrokken bij dit project.

Dave van Kann is docent in de bachelor ALO bij Fontys Sporthogeschool, opleidingscoördinator van de Master Sport- en Bewegingsonderwijs en lector ‘leren bewegen’ binnen het lectoraat Move to Be. Daarnaast is hij verbonden aan de Universiteit Maastricht, vakgroep Gezondheidsbevordering.

Dave richt zich op (interventie-)onderzoek naar beweeggedrag van kinderen, de rol die de (school)omgeving hierin speelt en hoe deze omgeving en breder context optimaal kan worden ingericht om bewegen te stimuleren. Hij is projectleider van verschillende onderzoeken naar beweegstimulering, zowel binnen als buiten de muren van de school, zoals KEIGAAF, SALTO studie en Bewegend Curriculum.

Steven Vos

Steven Vos is lector Move to Be bij Fontys Sporthogeschool en hoogleraar ‘Design and Analysis of Intelligent Systems for Vitality and Leisure Time Sports’ aan de TU/e.

Steven Vos is een bruggenbouwer tussen disciplines, beleidsdomeinen en sectoren, maar vooral tussen mensen. Hij wil mensen inspireren en enthousiasmeren om hun grenzen te verleggen en elkaars expertises te versterken, met respect voor ieders eigenheid en talenten. Samen met een team van enthousiaste onderzoekers wil hij nadrukkelijk bijdragen aan het slim en duurzaam verankeren van een actieve leefstijl op op maat van personen en hun omgeving. Het onderzoek situeert zich op het snijvlak van diverse disciplines.